Om in een lijstje te doen, zo mooi is het beschermde dorpsgezicht Twisk. Een ansichtkaart vol knap gerestaureerde stolpboerderijen, kerkjes en historische huizen. Het dorp telt maar liefst vijftig rijksmonumenten. Práchtig! Natuurlijk komen veel dagjesmensen vanuit havenstad Medemblik deze kant op fietsen. Vanaf de hoge rug van de Westfriese Omringdijk zie je de kerktoren van Twisk al in de verte liggen.
De omgeving is bijzonder mooi te noemen. Daar geniet je ook van tijdens een rit met de stoomtram van Hoorn naar Medemblik, die bovendien op het historische station van Twisk stopt. Wist je trouwens dat hier de grootste concentratie Noord-Hollandse stolpboerderijen te vinden is? Deze piramides van de polder hadden de hooimijt vroeger midden in het huis staan. De bedstedes waren ernaast gemaakt, want dat was lekker warm.
Het wapen van Twisk:
“Van lazuur, beladen met 3 dorre boonstoppels, staande op een terras, alles van goud.”
Twisk kenmerkt zich als een echt lintdorp van ca. 5 km lengte. Pas sinds de 20e eeuw zijn er enkele ‘aftakkingen’ met nieuwbouw verrezen.
In 1840 heeft de gemeente Twisk 113 huizen met 655 inwoners, Tegenwoordig heeft het dorp ca. 450 huizen met ca. 1.000 inwoners.
De geschiedenis van Twisk is terug te lezen op de website van Twisca
Rijksmonumenten in Twisk
Twisk heeft 51 rijksmonumenten. Naast de Hervormde kerk en pastorie en de Doopsgezinde Vermaning zijn dat vooral monumentale woonhuizen en (stolp)hoeven. Het dorp heeft een van de hoogste concentraties van stolpboerderijen in Nederland: van de ca. 450 woonhuizen zijn er maar liefst ruim 100 van het type stolphoeve, in alle varianten, van eenvoudig tot rijk gedetailleerd. Mede hierdoor is de lintbebouwing aan de Dorpsweg in 1970, deels in 1974, benoemd tot beschermd dorpsgezicht.
Theaterkerk Hemels
De kerk bestaat sinds de 14e eeuw en bevindt zich in het hart van het prachtige lintdorp Twisk, waar nog zo’n 50 andere monumentale gebouwen staan. De precieze bouwdatum van de kerk is niet bekend. De oudste notitie hierover komt uit archieven van het jaar 1395 van de Dom van Utrecht, waaraan het gebouw destijds toebehoorde. Van de periode vóór de reformatie in 1517 is niets bekend. Wat we wel weten is dat Sixtus Rippirus in 1572 als eerste tot predikant werd benoemd. Het register van de plaatselijke kerkorde dateert van 1658.
In de kerkzaal verwelkomen we tegenwoordig verschillende kunstuitingen. De ruime, hoge kerkzaal heeft een prachtige akoestiek en een mooi podium waar allerlei soorten podiumkunsten goed tot hun recht komen. Wij programmeren zelf muziek en theater, maar de zaal is ook te huur voor eigen optredens. Op die manier ontstaat er een mooie mix van muziek en theater, bekend en onbekend, lokaal en nationaal, jong en oud.
Kijk voor het actuele programma op https://www.theaterkerkhemels.nl.
Theetuinen in Twisk
Theetuin bij de Haan
Op wandelafstand van de Melchiorhoeve ligt de Theetuin van Familie de Haan. Ruud en Saskia de Haan zijn in 2019 gestart met de theetuin op Dorpsweg K61. Als u de Melchiorhoeve verlaat gaat u rechtsaf. U vindt de theetuin na 500 meter aan uw rechterhand.
Neem een kijkje op de site van de theetuin voor de mogelijkheden.
Theetuin Pronkjewail
Op ongeveer 2,3 km vanaf de Melchiorhoeve vindt u theetuin Pronkjewail. Dit is Gronings voor Pronkjuweel. Deze theetuin is geopend van mei t/m oktober op vrijdag, zaterdag en zondag.
Neem een kijkje op de website voor de mogelijkheden.
De theetuin is gelegen aan de zuiderweg 7. U gaat rechtsaf bij de Melchiorhoeve. U rijdt Twisk geheel uit tot aan de splitsing (na ongeveer 2km). Op de spiltsing slaat u rechtsaf. u vindt de theetuin na ongeveer 300 meter aan uw linkerhand.